Getty ImagesLiderler, Trevi Çeşmesi önünde poz verdi

İtalya’nın başşehri Roma’da toplanan G20 önderleri, iklim krizi ve pandemiyle global gayret hedefli bir dizi ortak amaçta mutabakat sağladı. Lakin G20 önderler doruğunun sonunda hazırlanan ortak bildirgede bu amaçlara yönelik adımların gereğince net belirlenmemesi tenkitlere de yol açtı.

30-31 Ekim’de Roma’da yapılan G20 başkanlar doruğunda üzerinde mutabakata varılan ortak bildirgede, global ısınmayı endüstrileşme öncesi periyoda kıyasla 1,5°C ile sınırlama maksadı tekrarlandı. Bu amaç için “anlamlı ve tesirli eylem” daveti yapılırken bu aksiyonlar detaylandırılmadı.

G20 tepesine katılan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ülkesinin konumunu, “2050 sihirli bir sayı değil. Rusya sıfır karbon maksadına 2060’a kadar ulaşmaya çalışacak” diye açıkladı.

Etraf aktivistleri, 2050 yılının da Dünya için çok geç olacağını savunuyor.

G20 önderlerinin ortak bildirgesinde, net sıfır sera gazı emisyonu için net bir tarihten kaçınılarak “yüzyıl ortası civarı” maksat olarak belirlendi.

Çevreci Greenpeace örgütü, tepenin sonuç bildirisini, “zayıf, vizyonsuz ve isteksiz” olarak tanımladı ve G20 önderlerinin “anın gerektirdiği üzere davranmadığı” tabir edildi.

Örgütün yöneticisi Jennifer Morgan, “Eğer G20, COP 26 iklim tepesi için bir kıyafet provası idiyse, dünya başkanları ellerine yüzlerine bulaştırdılar” dedi.

Yoksullukla uğraş eden Küresel Citizen isimli örgütün yöneticisi Friederike Roder de, AFP’ye yaptığı değerlendirmede, açıklanan adımları “anlamlı adımlar yerine yarım yamalak sözler” olarak tanımladı.

“UMUTLARIM GERÇEKLEŞMEDİ LAKİN GÖMÜLMEDİLER DE”

Öte yandan ortak bildirgede, 2021 sonuna kadar yeni kömürlü elektrik üretim tesislerine milletlerarası kamu finansmanı sağlanmasına son verilmesi taahhüdü yer aldı.

Dünyanın önde gelen ekonomilerini bir ortaya getiren G20’nin önderler doruğu, Glasgow’da başlayan 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesinde kritik bir basamak olarak görülüyordu.

G20 ülkeleri, dünya çapında toplam sera gazı salımının yüzde 80’ininden sorumlu.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, G20 tepesi sonunda “Roma’yı umutlarım gerçekleşmeden terk ediyorum, fakat en azından gömülmediler de” dedi.

Getty Imagesİtalya’da G20 tepesi mühletince çok sayıda iklim protestosu yapıldı

DÜNYA ÇAPINDA YÜZDE 70 AŞI AMACI

G20 başkanlar tepesinin öncelikli temalarından bir oburu de pandemiyle global gayretti. G20 önderleri ortak bildirgede, aşılara adil ve kozmik erişim için eforlarını artıma kelamı verdi.

2021 sonuna kadar dünya nüfusunu en az yüzde 40’ının, 2022 ortasına kadar da yüzde 70’inin aşılanmış olması maksadı için aksiyon taahhüdünde bulunuldu.

G20’nin periyot başkanlığını yürüten İtalya Başbakanı Mario Draghi, dorukta yaptığı konuşmada, “Yüksek gelirli ülkelerde nüfusun yüzde 70’ten fazlası en az bir doz aşı oldu. En fakir ülkelerde ise bu oran yüzde 3 civarına düşüyor. Bu fark ahlaki olarak kabul edilemez ve global çapta toparlanmayı baltalıyor” demişti.

KURUMLARA GLOBAL TABAN VERGİ

Tepede, global taban kurumlar vergisi konusunda da muahedeye varıldı. G20 önderleri, daha evvel Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından kabul edilen, yüzde 15’lik global taban kurumlar vergisi uygulamasını onayladı.

İtalya Başbakanı Draghi, bu vergi muahedesini “Daha adil ve tesirli bir memleketler arası vergi sistemi için tarihi bir mutabakata vardık” diye duyurdu.

Global taban vergi sistemi, şirketlerin vergi oranları düşük ülkelerde merkezlenerek vergi avantajı sağlamasının önüne geçmek emeliyle gündeme gelmişti.

G20, taban kurumlar vergisinin 2023’te devreye girmesini planlıyor.

Cumhuriyet